Ισαάκ Νεύτων

ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ

ΙΣΑΑΚ ΝΕΥΤΩΝ

1ος ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ 

Δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές μέσα από δραστηριότητες να γνωρίσουν έναν από τους σημαντικότερους Φυσικούς-Μαθηματικούς της εποχής του Διαφωτισμού, ο οποίος απαλλαγμένος από τη θεοκρατική αντίληψη του κόσμου, κάνει νέες ανακαλύψεις, πειραματίζεται και διατυπώνει μαθηματικές αρχές και φυσικούς νόμους.

Οι παρακάτω δραστηριότητες δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές με παιγνιώδη τρόπο, να γνωρίσουν σημεία του 1ου Νόμου του Νεύτωνα. Παράλληλα δημιουργούν το δικό τους σημειωματάριο, μέσα στο οποίο σημειώνουν τα πειράματα, καταγράφουν τις υποθέσεις τους και τα συμπεράσματά τους για κάθε πείραμα ξεχωριστά. Δίνουν τον τίτλο : Το σημειωματάριο του Νεύτωνα.

 

Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ

    1ος Νόμος του Νεύτωνα

Στόχοι: 

• Να γνωρίσουν οι μαθητές έναν από τους σπουδαιότερους Φυσικομαθηματικούς του Διαφωτισμού.
• Να συστηματοποιήσουν την εργασία τους σύμφωνα με τη μεθοδολογία των Φυσικών Επιστημών.
• Να κάνουν παρατηρήσεις, να διατυπώσουν υποθέσεις, να ελέγχουν με απλά πειράματα, να καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους και να εξάγουν συμπεράσματα.
• Να κατανοήσουν γιατί ήταν σπουδαίες οι ανακαλύψεις του Νεύτωνα την εποχή εκείνη, μια και συνδέονταν με νέες θεωρίες για το σύμπαν.
• Να συνεργαστούν.
• Να διατυπώσουν θεωρητικά τον 1ο Νόμο του Νεύτωνα.
• Να κατανοήσουν νέους φυσικούς όρους όπως αδράνεια, βαρύτητα, δύναμη, τριβή και άλλους.    

Αρχικά οι μαθητές παρακολουθούν την παρακάτω παρουσίαση με τα κυριότερα βιογραφικά στοιχεία του Νεύτωνα.

Νεύτωνας

Έπειτα ξεκινούν να πειραματίζονται και να καταγράφουν στα σημειωματάριά τους τα συμπεράσματα. (Σημείωση: Άλλα πειράματα έγιναν στο προαύλιο του σχολείου, ενώ άλλα ήταν πειράματα επίδειξης και τα οποία παρακολούθησαν στην τάξη οι μαθητές , με τη βοήθεια βιντεοπροβολέα.

Πείραμα Αφόρμησης
Ένα μπαλάκι που πετά!!!
 

Περιέστρεψε ένα αντικείμενο το οποίο έχεις δέσει με σκοινί. Το χέρι σου ασκεί μια δύναμη που κάνει το αντικείμενο να περιστρέφεται. Αφήνοντας το σκοινί, το αντικέιμενο  θα κινηθεί ευθύγραμμα.

ΑΔΡΑΝΕΙΑ Ένα σώμα ξεκουράζεται 

Αφαιρώ αρχικά ένα γυαλιστερό ύφασμα και έπειτα ένα μάλλινο ύφασμα κάτω από ένα αντικείμενο χωρίς να κινώ το αντικείμενο. 

 

Θα γίνω μάγος αφαιρώντας ένα χαρτί κάτω από ένα μπολ. Το μπολ που βρίσκεται από πάνω πέφτει μέσα σε ένα άλλο ίδιου μεγέθους. Χρησιμοποιώ διαφορετικά υλικά για να αυξήσω ή να μειώσω την τριβή.

Πείραμα 2ο 

Ένα σώμα σε κίνηση 

Προσπάθησε να ρίξεις μια μπάλα μέσα σε ένα καλάθι. Νομίζεις πως είναι εύκολο; Πότε χρειάζεται να αφήσεις την μπάλα για να πεσει μέσα στο καλάθι; Θα πρέπει να κρατάς τη μπάλα έχοντας κολλημένο τον αγκώνα σου στο σώμα. Προσοχή! Δεν πετάμε τη μπάλα στο καλάθι. Την αφήνουμε! Παρατηρητές γύρω από το στόχο καταγράφουν ό,τι βλέπουν.

Πείραμα 3ο Φύγαμε!!! 
Αγώνας ταχύτητας μιας μπάλας

Οι μαθητές δημιουργούν στο σημειωματάριο τους έναν πίνακα, στον οποίο τοποθετούν κάθε φορά την επιφάνεια πάνω στην οποία κυλά η μπάλα, όπως επίσης και το χρόνο που κάνει για να διανύσει μια απόσταση. Παρατηρούν ότι πολλές φορές η μπάλα εξαιτίας της τριβής αντιστέκεται... 

Πείραμα 4
Γυροσκόπιο 

Αρχικά οι μαθητές κατασκεύασαν ένα γυροσκόπιο με απλά υλικά. Ένα δίσκο, ένα μολύβι και ένα σκοινί όπως φαίνεται παρακάτω στην εικόνα. 

Περιέστρεψαν με δύναμη το δίσκο και παρατήρησαν ότι η ρόδα σχηματίζει ορθή γωνία με το έδαφος. Έπειτα είδαν το παρακάτω βίντεο και πρόσεξαν ότι ο περιστρεφόμενος σφόνδηλος (σφήνα) διατηρεί σταθερή κατεύθυνση. Η ρόδα συνεχίζει να κινείται μέχρι που σταματά και εξαιτίας της βαρύτητας πέφτει.

 Οι μαθητές καταγράφουν στο σημειωματάριο τους ότι κάθε περιστρεφόμενο αντικείμενο συνεχίζει να περιστρέφεται μέχρι να ασκηθεί πάνω κάποια δύναμη.

ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ Β.Α. Μότσαρτ

ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ

Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ

Ο Μαγικός Αυλός

Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές καλούνται να γνωρίσουν έναν από τους σπουδαιότερους μουσικούς της περιόδου του Διαφωτισμού, τον Αμαντέους Μότσαρτ, μέσα από ένα από τα σπουδαιότερα έργα του , το Μαγικό Αυλό.

Βασικός στόχος της δραστηριότητας είναι να καταφέρουν να ανακαλύψουν το μήνυμα του Διαφωτισμού που κρύβεται πίσω από κάθε πρόσωπο της ιστορίας.  Επίσης ένας από τους βασικούς στόχους είναι να απολαύσουν αποσπάσματα από μια σπουδαία όπερα και να ψυχαγωγηθούν. Στο τέλος δημιουργούν οι ίδιοι ένα βίντεο με τη βοήθεια της δασκάλας της τάξης , παρουσιάζοντας την ιστορία του μαγικού αυλού.

 ΣΤΟΧΟΙ

Να αναγνωρίσουν τα στοιχεία του διαφωτισμού στο έργο του Μότσαρτ.

Να αφυπνιστεί το ενδιαφέρον των μαθητών και η κριτική τους στάση.

Να εξοικειωθούν με αυτό το νέο γι΄αυτούς είδος μουσικής, την όπερα.

Να έρθουν σε επαφή με τη γλώσσα και τη μουσική άλλων λαών.

Να εμπεδώσουν τους μουσικούς όρους που χρησιμοποιούνταν την περίοδο εκείνη.

Να συζητήσουν για το ρόλο της μουσικής στη δημιουργία ειδικών ψυχικών διαθέσεων.

Να ψυχαγωγηθούν.

Να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες και να δημιουργήσουν ένα βίντεο με το λογισμικό Movie Maker της Microsoft.

  

Αρχικά τους δίνεται το παρακάτω φύλλο εργασίας , όπου διαβάζουν λίγα λόγια για τον Μότσαρτ και απαντούν σε ερωτήσεις λύνοντας ένα σταυρόλεξο.

Έπειτα οι μαθητές παρακολουθούν μια παρουσίαση σε PPT της όπερας : Ο Μαγικός Αυλός όπως αυτή παρουσιάζεται στο βιβλίο των εκδόσεων Παπαδόπουλου. Ακούνε την ιστορία και μερικά αποσπάσματα από την όπερα. Αφού ολοκληρώθηκε η παρουσίαση, οι μαθητές συζήτησαν στην τάξη για τα σύμβολα του Διαφωτισμού που διέκριναν, όπως αυτά παρουσιάζονταν από τα πρόσωπα της ιστορίας. Αναφέρθηκαν εύκολα στο διαχωρισμό του καλού (ΦΩΣ) και του κακού (ΝΥΧΤΑ).  Διαπίστωσαν ότι οι δεισιδαιμονίες και ο σκοταδισμός στο τέλος εξαφανίζονται, μια και επικρατεί το φως και ο άνθρωπος, που παρ όλες τις αδυναμίες του καταφέρνει να κερδίσει την αγάπη, αφού περάσει φυσικά πρώτα από πάρα πολλά εμπόδια.

Οι μαθητές παρακολουθούν:

Αφού διάβασαν , μα κυρίως άκουσαν την ιστορία του Ταμίνο και της Παμίνα, μοιράστηκε στους μαθητές μια σκηνή του έργου, την οποία έπρεπε να παρουσιάσουν χρησιμοποιώντας εργαλεία σχεδίασης όπως τη Ζωγραφική των Windows, το Revelation Natural Art , Tux Paint και άλλα. Οι μαθητές αφού δημιούργησαν τη δική τους εικόνα στο εργαστήριο Η/Υ , τις συγκέντρωσαν σε ένα φάκελο και τις έβαλαν στη σωστή σειρά. Επίσης προστέθηκε στο φάκελο και η εισαγωγή - η ουβερτούρα - της όπερας, με την οποία έντυσαν το βίντεό τους. Έπειτα στην τάξη με τη βοήθεια της δασκάλας της τάξης δημιούργησαν το δικό τους βίντεο για την ιστορία του Μαγικού Αυλού , χρησιμοποιώντας το λογισμικό Movie Maker της Microsoft, τις εικόνες τους και τον ήχο τους.

Παρακολουθήστε το βίντεο των μαθητών: